المساعد الشخصي الرقمي

مشاهدة النسخة كاملة : مادة الرياضيات - ويكيبيديا، الموسوعة الحرة



said
11-07-2013, بتوقيت غرينيتش 09:25 AM
المادة الرياضيات[1] (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D9%8A%D8%A7%D8%B6%D9%8A%D8%A7%D8%AA#cite_no te-0) علم مواضيع مقترحة و رسميةه مفاهيم مجردة والاصطلاحات الرياضية تدل على الكم، والعدد (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%AF%D8%AF) يدلّ على كمية المعدود والمقدار قابل للزيادة أو النقصان وعندما نستطيع قياس المقدار نطلق عليه اسم الكم (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%83%D9%85). لذلك عرف بعض العلماء المادة الرياضيات بأنه علم القياس (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%82%D9%8A%D8%A7%D8%B3). تعتبر المادة الرياضيات لغة العلوم (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85) إذ أن هذه العلوم لا تكتمل إلا عندما نحول نتائجها إلى معادلات ونحول ثوابتها إلى خطوط بيانية.
تعرف المادة الرياضيات بأنها دراسة القياس (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%82%D9%8A%D8%A7%D8%B3) والحساب (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8) والهندسة (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%D8%A9). هذا بالإضافة إلى المفاهيم الحديثة نسبيا ومنها البنية (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%86%D9%8A%D8%A9)، الفضاء (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B6%D8%A7%D8%A1) أو الفراغ، والتغير (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%BA%D9%8A%D8%B1) والأبعاد (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D8%B9%D8%AF). وبشكل عام قد يعرفها البعض على أنها دراسة البنى المجردة باستخدام المنطق (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82) والبراهين (http://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9% 87%D9%8A%D9%86&action=edit&redlink=1) الرياضية والتدوين الرياضي (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%AF%D9%88%D9%8A%D9%86_%D8%B1%D9%8A%D8%A7% D8%B6%D9%8A). وبشكل أكثر عمومية، قد تعرف المادة الرياضيات أيضا على أنها دراسة الأعداد وأنماطها.
و لقد نشأت المادة الرياضيات بقيام الإنسان بقياس ما يشاهده من ظواهر الطبيعة (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%B9%D8%A9) بناء على فطرة وخاصية في الإنسان ألا وهي اهتمامه بقياس كل ما حوله إلى جانب احتياجاته العملية فهكذا كان هناك ضرورة لقياس قسمة المقوتة (الطعام) بين أفراد العائلة وقياس الوقت والفصول والمحاصيل الزراعية تقسيم الأراضي وغنائم الحملات الحربية والمحاسبة للتمكن من الإتجار إلى جانب علم الملاحة بالنجوم في السفر والترحال للتجارة والاستكشاف والقياسات اللازمة لتشييد الأبنية والمدن.
و هكذا فإن البنى الرياضية التي يدرسها الرياضيون غالبا ما يعود أصلها إلى العلوم الطبيعية (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%B9% D9%8A%D8%A9)، وخاصة علم الطبيعة (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D9%8A%D8%B2%D9%8A%D8%A7%D8%A1)، ولكن الرياضيين يقومون بتعريف ودراسة بنى أخرى لأغراض رياضية بحتة، لأن هذه البنى قد توفر تعميما لحقول أخرى من المادة الرياضيات مثلا، أو أن تكون عاملا مساعدا في حسابات معينة، وأخيرا فإن الرياضيين قد يدرسون حقولا معينة من المادة الرياضيات لتحمسهم لها، معتبرين أن المادة الرياضيات هي فن (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D9%86) وليس علما تطبيقيا.
فللمادة الرياضيات دور بارز في علوم المادّة (أي المادة العلوم الفيزيائية و التكنولوجية (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%81%D9%8A%D8%B2%D9%8A%D8%A7%D8%A1) والكيمياء (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%83%D9%8A%D9%85%D9%8A%D8%A7%D8%A1)) وعلم الأحياء (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AD%D9%8A% D8%A7%D8%A1) (البيولوجيا)، فضلاً عن دوره المتميز في العلوم الإنسانية.
محتويات





1 مادة التاريخ المادة الرياضيات (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D9%8A%D8%A7%D8%B6%D9%8A%D8%A7%D8%AA#.D8.AA. D8.A7.D8.B1.D9.8A.D8.AE_.D8.A7.D9.84.D8.B1.D9.8A.D 8.A7.D8.B6.D9.8A.D8.A7.D8.AA)
2 المادة الرياضيات في علوم المادة (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D9%8A%D8%A7%D8%B6%D9%8A%D8%A7%D8%AA#.D8.A7. D9.84.D8.B1.D9.8A.D8.A7.D8.B6.D9.8A.D8.A7.D8.AA_.D 9.81.D9.8A_.D8.B9.D9.84.D9.88.D9.85_.D8.A7.D9.84.D 9.85.D8.A7.D8.AF.D8.A9)
3 المادة الرياضيات في علوم الأحياء (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D9%8A%D8%A7%D8%B6%D9%8A%D8%A7%D8%AA#.D8.A7. D9.84.D8.B1.D9.8A.D8.A7.D8.B6.D9.8A.D8.A7.D8.AA_.D 9.81.D9.8A_.D8.B9.D9.84.D9.88.D9.85_.D8.A7.D9.84.D 8.A3.D8.AD.D9.8A.D8.A7.D8.A1)
4 المادة الرياضيات في العلوم الإنسانية (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D9%8A%D8%A7%D8%B6%D9%8A%D8%A7%D8%AA#.D8.A7. D9.84.D8.B1.D9.8A.D8.A7.D8.B6.D9.8A.D8.A7.D8.AA_.D 9.81.D9.8A_.D8.A7.D9.84.D8.B9.D9.84.D9.88.D9.85_.D 8.A7.D9.84.D8.A5.D9.86.D8.B3.D8.A7.D9.86.D9.8A.D8. A9)
5 بعض فروع قسم المادة الرياضيات (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D9%8A%D8%A7%D8%B6%D9%8A%D8%A7%D8%AA#.D8.A8. D8.B9.D8.B6_.D9.81.D8.B1.D9.88.D8.B9_.D9.82.D8.B3. D9.85_.D8.A7.D9.84.D8.B1.D9.8A.D8.A7.D8.B6.D9.8A.D 8.A7.D8.AA)

5.1 تقسيم أولى لفروع المادة الرياضيات (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D9%8A%D8%A7%D8%B6%D9%8A%D8%A7%D8%AA#.D8.AA. D9.82.D8.B3.D9.8A.D9.85_.D8.A3.D9.88.D9.84.D9.89_. D9.84.D9.81.D8.B1.D9.88.D8.B9_.D8.A7.D9.84.D8.B1.D 9.8A.D8.A7.D8.B6.D9.8A.D8.A7.D8.AA)
5.2 تقسيم فروع المادة الرياضيات حول موضوع الدراسة الأساسي (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D9%8A%D8%A7%D8%B6%D9%8A%D8%A7%D8%AA#.D8.AA. D9.82.D8.B3.D9.8A.D9.85_.D9.81.D8.B1.D9.88.D8.B9_. D8.A7.D9.84.D8.B1.D9.8A.D8.A7.D8.B6.D9.8A.D8.A7.D8 .AA_.D8.AD.D9.88.D9.84_.D9.85.D9.88.D8.B6.D9.88.D8 .B9_.D8.A7.D9.84.D8.AF.D8.B1.D8.A7.D8.B3.D8.A9_.D8 .A7.D9.84.D8.A3.D8.B3.D8.A7.D8.B3.D9.8A)
5.3 الكمية (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D9%8A%D8%A7%D8%B6%D9%8A%D8%A7%D8%AA#.D8.A7. D9.84.D9.83.D9.85.D9.8A.D8.A9)
5.4 التغير (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D9%8A%D8%A7%D8%B6%D9%8A%D8%A7%D8%AA#.D8.A7. D9.84.D8.AA.D8.BA.D9.8A.D8.B1)
5.5 البنية (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D9%8A%D8%A7%D8%B6%D9%8A%D8%A7%D8%AA#.D8.A7. D9.84.D8.A8.D9.86.D9.8A.D8.A9)
5.6 العلاقات الفراغية (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D9%8A%D8%A7%D8%B6%D9%8A%D8%A7%D8%AA#.D8.A7. D9.84.D8.B9.D9.84.D8.A7.D9.82.D8.A7.D8.AA_.D8.A7.D 9.84.D9.81.D8.B1.D8.A7.D8.BA.D9.8A.D8.A9)
5.7 المادة الرياضيات المتقطعة (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D9%8A%D8%A7%D8%B6%D9%8A%D8%A7%D8%AA#.D8.A7. D9.84.D8.B1.D9.8A.D8.A7.D8.B6.D9.8A.D8.A7.D8.AA_.D 8.A7.D9.84.D9.85.D8.AA.D9.82.D8.B7.D8.B9.D8.A9)

5.7.1 مادة الرياضيات تطبيقية (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D9%8A%D8%A7%D8%B6%D9%8A%D8%A7%D8%AA#.D8.B1. D9.8A.D8.A7.D8.B6.D9.8A.D8.A7.D8.AA_.D8.AA.D8.B7.D 8.A8.D9.8A.D9.82.D9.8A.D8.A9)


5.8 المبرهنات والحدسيات الهامة (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D9%8A%D8%A7%D8%B6%D9%8A%D8%A7%D8%AA#.D8.A7. D9.84.D9.85.D8.A8.D8.B1.D9.87.D9.86.D8.A7.D8.AA_.D 9.88.D8.A7.D9.84.D8.AD.D8.AF.D8.B3.D9.8A.D8.A7.D8. AA_.D8.A7.D9.84.D9.87.D8.A7.D9.85.D8.A9)


6 بعض أعلام المادة الرياضيات (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D9%8A%D8%A7%D8%B6%D9%8A%D8%A7%D8%AA#.D8.A8. D8.B9.D8.B6_.D8.A3.D8.B9.D9.84.D8.A7.D9.85_.D8.A7. D9.84.D8.B1.D9.8A.D8.A7.D8.B6.D9.8A.D8.A7.D8.AA)
7 انظر أيضا (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D9%8A%D8%A7%D8%B6%D9%8A%D8%A7%D8%AA#.D8.A7. D9.86.D8.B8.D8.B1_.D8.A3.D9.8A.D8.B6.D8.A7)
8 حواش (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D9%8A%D8%A7%D8%B6%D9%8A%D8%A7%D8%AA#.D8.AD. D9.88.D8.A7.D8.B4)
9 (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D9%8A%D8%A7%D8%B6%D9%8A%D8%A7%D8%AA#.D8.A7. D8.B1.D8.AA.D8.A8.D8.A7.D8.B7.D8.A7.D8.AA_.D8.AE.D 8.A7.D8.B1.D8.AC.D9.8A.D8.A9)

مادة التاريخ المادة الرياضيات

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Egyptian_A%27h-mos%C3%A8_or_Rhind_Papyrus_%281065x1330%29.png/220px-Egyptian_A%27h-mos%C3%A8_or_Rhind_Papyrus_%281065x1330%29.png (http://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%85%D9%84%D9%81:Egyptian_A%27h-mos%C3%A8_or_Rhind_Papyrus_%281065x1330%29.png&filetimestamp=20140517193627) http://bits.wikimedia.org/skins-1.5/common/images/magnify-clip.png (http://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%85%D9%84%D9%81:Egyptian_A%27h-mos%C3%A8_or_Rhind_Papyrus_%281065x1330%29.png&filetimestamp=20140517193627)
مخطوطة مصرية قديمة لأحمس (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A3%D8%AD%D9%85%D8%B3)


http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/Crystal_Clear_app_kdict.png/25px-Crystal_Clear_app_kdict.png (http://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%85%D9%84%D9%81:Crystal_Clear_a pp_kdict.png&filetimestamp=20140123224759) مقال تفصيلي :مادة التاريخ المادة الرياضيات (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%AE_%D8%A7%D9%84%D8%B1% D9%8A%D8%A7%D8%B6%D9%8A%D8%A7%D8%AA)
كان الكتبة البابليون (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%A7%D8%A8%D9%84%D9%8A%D9%88%D 9%86) منذ أكثر من 3000 عاما يمارسون كتاب كاملة الأعداد وحساب الفوائد ولاسيما في الأعمال التجارية ببابل (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%A8%D9%84). وكانت الأعداد والعمليات الحسابية تدون فوق ألواح الصلصال (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B5%D9%84%D8%B5%D8%A7%D9%84) بقلم من البوص المدبب. ثم توضع في الفرن (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%86) لتجف. وكانوا يعرفون الجمع (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D9%85%D8%B9) والضرب (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B6%D8%B1%D8%A8) والطرح (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B7%D8%B1%D8%AD) والقسمة (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%82%D8%B3%D9%85%D8%A9). ولم يكونوا يستخدمون فيها النظام العشري المتبع حاليا مما زادها صعوبة حيث كانوا يتبعون النظام الستيني الذي يتكون من 60 رمزا للدلالة علي الأعداد من 1-60. وطور قدماء المصريين هذا النظام في مسح الأراضي بعد كل فيضان لتقدير الضرائب. كما كانوا يتبعون النظام العشري (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85_%D8%B9%D8%B4%D8%B1%D9%8A) وهو العد بالآحاد والعشرات والمئات. لكنهم لم يعرفوا الصفر. لهذا كانوا يكتبون 600 بوضع 6 رموز يعبر كل رمز على 100.
المادة الرياضيات في علوم المادة

يبقى علم المادة العلوم الفيزيائية و التكنولوجية (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%81%D9%8A%D8%B2%D9%8A%D8%A7%D8%A1) علما استقرائياً يعتمد في الأساس على مراقبة الظواهر الطبيعية واختبار رائعها، ويستطيع في أقصى حده التعبير عن القوانين بلغة رياضية، فتكون المادة الرياضيات في مجال علوم المادة لغة تعبير أكثر منها منهج اكتشاف، وهناك حالات عديدة كانت المادة الرياضيات فيها أسلوب اكتشاف وبرهنة. فقد اكتشف "ليفيرييه" (أحد العلماء) بالحسابات الرياضية مكان كوكب (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%83%D9%88%D9%83%D8%A8) نبتون (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%AA%D9%88%D9%86) وبعده وكتلته قبل التحقق من وجوده الفعلي بالرصد وكان الفكر الرياضي عند "نيوتن (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A5%D8%B3%D8%AD%D9%82_%D9%86%D9%8A%D9%88%D8%AA% D9%86)" و"أينشتاين (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A3%D9%84%D8%A8%D8%B1%D8%AA_%D8%A3%D9%8A%D9%86% D8%B4%D8%AA%D8%A7%D9%8A%D9%86)" سابقا إلى حد كبير على الاختبار رائع، لكن يبقى الاختبار رائع الضامن الأخير لصحة الاكتشافات في علوم المادة. أما فرض رائعية تحويل الكون برمته إلى معادلة رياضية كبرى فيبقى حلماَ راود أذهان الفلاسفة (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D9%8A%D9%84%D8%B3%D9%88%D9%81) والعلماء أمثال "ديكارت (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D9%8A%D9%83%D8%A7%D8%B1%D8%AA)"، ولكن هذا الهدف الكبير يبقى مجرّد فرض رائعيّة دونها صعوبات وتجاذبات علمية وفلسفية. فالعالم لا يستطيع استعمال المنهج الرياضي الاستنباطي في سائر العلوم إلا إذا سلب الواقع كثيرا من مضمونه.
فاللغة الرياضية توفر للقوانين العلمية مزيدا من الدقة، ومن أبرز الأمثلة على دور المادة الرياضيات في علوم المادة: قياس سرعة الرياح، وقياس قوة الزلازل، وقياس الضعط الجوي.
المادة الرياضيات في علوم الأحياء

إن نجاح المنهج الاختبار رائعي في علوم الأحياء هيأها لاستعمال اللغة الرياضية الرائجة جدا في مجال العلوم الفيزيوكيميائية. ولقد عارض بعض العلماء هذا داعيين إلى الحذر وعدم إقحام المادة الرياضيات في علوم الأحياء قبل أن تمر هذه الأخيرة بشكل واف على مشرح مفصلة التحليل. فالعلم الذي يبلغ مبلغا كافيا من التطور هو الذي يمكن أن يطمح إلى هذه الدرجة العلمية الرياضية.
و كان علم الوراثة (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%AB%D8%A9) الأول من علوم الأحياء الذي اتبع علوم المادة في مسارها الرياضي، وقد طبقت قوانين "مندل (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%86%D8%AF%D9%84)" في المجال الحيواني بقصد تأصيل بعض الحيوانات (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%8A%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%A7%D 8%AA) وعزل خصائص معينة كاللون والشكل والقد. وركز العالم "مورغان (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B1%D8%BA%D8%A7%D9%86)" اختياراته على ذبابة الدروزوفيل (http://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%B0%D8%A8%D8%A7%D8%A8%D8%A9_%D8 %A7%D9%84%D8%AF%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%88%D9%81%D9%8 A%D9%84&action=edit&redlink=1) فتوصل إلى تحديد الجينات (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%8A%D9%86%D8%A7%D8%AA) الوراثية في كروموزومات نواة (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%A9) الخلية.
إن علماء البيولوجيا يعتبرون الإحصاءات الرياضية بمثابة استقصاء وشرح مفصل متميز للمعطيات الطبية. فإن قياس الثوابت البيلوجية والتسجيلات البيانية تشكل لغة شائعة جدا في علوم الأحياء. فتخطيط الدماغ (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%85%D8%A7%D8%BA)، وتخطيط القلب (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%82%D9%84%D8%A8)، وقياس نسبة الزلال، وقياس ثابة السكر (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%83%D8%B1) في الدم (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%85)، وإحصاء عدد كريات الدم الحمراء (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%83%D8%B1%D9%8A%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D8%AF% D9%85_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%A1) والبيضاء، وقياس النمو (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%86%D9%85%D9%88) والوزن (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%B2%D9%86) كلها دلائل على دخول المادة الرياضيات في علوم الأحياء.
المادة الرياضيات في العلوم الإنسانية

إن العلوم الإنسانية هي التي تضم علم الاقتصاد (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%82%D8%AA% D8%B5%D8%A7%D8%AF)، والإجتماع (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%AC%D8%AA% D9%85%D8%A7%D8%B9)، والمادة التاريخ (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%AE)، والنفس (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%86%D9%81%D8%B3) ، والأخلاق (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82) وما سواها. فالمجتمعات الصناعية تعتمد على اللغة الرياضية من أجل تطوير الواقع الذي تعيش فيه، فالاقتصاد يقوم على التخطيط الذي يعتبر أسلوب للسيطرة على اقتصاد البلد ومحوره الأساسي المادة الرياضيات. كذلك علم الإجتماع الذي يرتكز على الاستبيان والجداول الإحصائية والخطوط البيانية أثناء دراسة لحالة فقر (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D9%82%D8%B1) أو نسبة (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D8%B3%D8%A8%D8%A9) الهجرة (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%87%D8%AC%D8%B1%D8%A9) السكانية إلى الخارج أو نسبة البطالة (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%A9). أما بالنسبة للمادة التاريخ، فالمادة الرياضيات تجعل عملية التأريخ أكثر موضوعية ودقة من خلال تحديد الفترة الزمنية لحادثة ما وتدوين نتائجها على مختلف الصعد. وتستخدم اللغة الرقمية في العديد من الدراسات لعلم النفس خاصة عندى قياس الفروقات الفردية ونسبة الذكاء (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B0%D9%83%D8%A7%D8%A1). غير أن المادة الرياضيات لا تستطيع الدخول على علم الأخلاق بسبب الموضوعات التي يحويها كالإرادة والضمير (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B6%D9%85%D9%8A%D8%B1) والحرية (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B1%D9%8A%D8%A9) والمسؤولية والحق (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82) والواجب، فهي بالأمور المعنوية التي لا يصح معها استعمال القياس أو الكم.
تقسيم أولى لفروع المادة الرياضيات

من المادة الرياضيات البحتة


من فروع المنطق :
المنطق المجرد (http://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D8%B7%D9% 82_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AC%D8%B1%D8%AF&action=edit&redlink=1).
الجبر المنطقي (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%85% D9%86%D8%B7%D9%82%D9%8A) أو الجبر البولياني (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D8%A8%D8%B1_%D8%A8%D9%88%D9%84%D9%8A%D8%A7% D9%86%D9%8A) وينبع منه
منطق القضايا (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B6% D8%A7%D9%8A%D8%A7).
منطق الرتبة الأولى يحتوى هذا الفرع على القواعد والأصول اللازمة لصياغة نظريات الذكاء الاصطناعي (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B0%D9%83%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84% D8%A7%D8%B5%D8%B7%D9%86%D8%A7%D8%B9%D9%8A) وهو يعتمد بدوره على مبادئ المنطق البولياني (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82_%D8%A7%D9%84% D8%A8%D9%88%D9%84%D9%8A%D8%A7%D9%86%D9%8A) ومنطق القضايا.
المنطق الوقتي.
المنطق الضبابي (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82_%D8%B6%D8%A8%D8%A7%D8%A8% D9%8A).
نظرية الاعتقاد.
المنطق القافي.



من فروع المادة الرياضيات المتقطعة:
اللغات الشكلية ونظرية الآليات
نظرية المخططات وهي دراسة نظم ذات بنية شبكية وتتضمن على دراسة الشبكات وعبور المخططات والشجر وأطياف المخططات وغير ذلك.
نظرية المجموعات المبسطة.
نظرية الأعداد (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A3% D8%B9%D8%AF%D8%A7%D8%AF).



من فروع الجبر:
جبر الأعداد الحقيقية (الجبر والمقابلة للخوارزمي).
الجبر المجرد (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D8%A8%D8%B1_%D9%85%D8%AC%D8%B1%D8%AF) (يشتمل على القواعد المنطقية لحساب مختلف مجموعات الأعداد مثل حساب الأعداد الحقيقية والمركبة إلخ)
نظرية الزمر (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B2%D9%85%D8%B1).
حساب المجموعات (الفئات) (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%AC%D9%85%D9%88%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%28%D8% B1%D9%8A%D8%A7%D8%B6%D9%8A%D8%A7%D8%AA%29).
حساب المتتاليات.
حساب المتجهات.
الجبر الخطي (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AE% D8%B7%D9%8A).
حساب المصفوفات (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%B5%D9%81%D9%88%D9%81%D8%A9).
جبر بول
ما وراء المادة الرياضيات : ويشتمل ذلك على سبيل المثال على نظرية جودل وبحوث هيلبرت وبرتراند راسل حول تعريف وتبويب بنية الرياضات بأجمعها.



من فروع الهندسة:
الهندسة الإقليدية (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%D8%A9_%D8%A7% D9%84%D8%A5%D9%82%D9%84%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D8%A9).
الهندسة الفراغية (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%D8%A9_%D9%81%D8%B1%D8%A7% D8%BA%D9%8A%D8%A9).
الهندسة الإسقاطية (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%D8%A9_%D8%A5%D8%B3%D9%82% D8%A7%D8%B7%D9%8A%D8%A9).
حساب المثلثات (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%AB%D9%84%D8%AB%D8%A7%D8%AA).
الهندسة التحليلية (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%D8%A9_%D8%AA%D8%AD%D9%84% D9%8A%D9%84%D9%8A%D8%A9).
الهندسة الجبرية (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%D8%A9_%D8%AC%D8%A8%D8%B1% D9%8A%D8%A9).
الهندسة التفاضلية (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%D8%A9_%D8%A7% D9%84%D8%AA%D9%81%D8%A7%D8%B6%D9%84%D9%8A%D8%A9).
الهندسة التضاريسية (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B7%D9%88%D8%A8%D9%88%D9%84%D9%88%D8%AC%D9%8A%D 8%A7).
الهندسة التضاريسية لمجاميع النقاط.
الهندسة التضاريسية الجبرية.
نظرية العقد (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B9% D9%82%D8%AF).



من فروع التحليل:
الحساب المتناهي (حساب التفاضل (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D9%81%D8%A7%D8%B6%D9%84) والتكامل (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D9%83%D8%A7%D9%85%D9%84)).
المعادلات التفاضلية والمعادلات التكاملية.
تحليل الأعداد الحقيقية.
التحليل العددي (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%AD%D9%84%D9%8A%D9%84_%D8%A7% D9%84%D8%B9%D8%AF%D8%AF%D9%8A).
التحليل التوافقي (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%AD%D9%84%D9%8A%D9%84_%D8%AA%D9%88%D8%A7% D9%81%D9%82%D9%8A).
التحليل الدالي (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%AD%D9%84%D9%8A%D9%84_%D8%AF%D8%A7%D9%84% D9%8A).
نظرية الدالات أو تحليل الدالات المركبة.
التحليل اللا-قياسي.
نظرية القياس (http://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%86%D8%B8%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D8 %A7%D9%84%D9%82%D9%8A%D8%A7%D8%B3&action=edit&redlink=1).

من المادة الرياضيات التطبيقية


نظرية الألعاب (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A3% D9%84%D8%B9%D8%A7%D8%A8) ولها تطبيقات في الاقتصاد وعلوم الإدارة والتخطيط.
علم الاحتمالات والإحصائيات (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AD%D8%AA% D9%85%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%88%D8%A7%D9%84%D 8%A5%D8%AD%D8%B5%D8%A7%D8%A6%D9%8A%D8%A7%D8%AA).
علم النظم
نظرية الشواش (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B4% D9%88%D8%A7%D8%B4) والنظم اللا- خطية.
نظرية التحكم (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AA% D8%AD%D9%83%D9%85) الآلي.
علوم الحاسبات الآلية:

نظرية الحوسبة.
تحليل الخوارزميات.
الذكاء الاصطناعي (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B0%D9%83%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84% D8%A7%D8%B5%D8%B7%D9%86%D8%A7%D8%B9%D9%8A).

التعلم الآلى ويشتمل على

نظريات التعلم التواصلى والشبكات العصبية أو العصبونية.
نظريات التعلم التطورى: البرمجة والخوارزميات الوراثية والتطورية.


الإثبات الآلى للنظريات.
البحث المتوالى والمتوازي وفوز المباريات.


تصميم الدارات المنطقية.
علم المعلومات (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85% D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85%D8%A7%D8%AA) أو العلوم المعلوماتية.
علم إدارة نظم المعلومات.
علوم البرمجيات.


الاستمثال استمثال (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%85%D8%AB%D8%A7%D9%84) تعرف فروع هذا القسم بالبرمجة للإشارة إلى أن المراد هي إيجاد أدنى حلول للمعادلات تحت التحليل مثلا تحليل سيمبلكس.

البرمجة الخطية.
البرمجة الكاملة.
البرمجة المتحركة.


بحوث العمليات.
علوم الطبيعة المادة الرياضياتية : وتشمل على فروع العلوم والنظريات الطبيعية التي تعتمد بالأساس في صياغتها على التحليل والبرهنة الرياضية أكثر من قياس التجارب والظواهر الطبيعية ومنها

نظرية الكم أو النظرية الكمومية أو علم الحركيات الكمية.
الميكانيكا أو الحركيات الإحصائية.
ومنها أيضا دراسة حلول الدالات المجهولة في التصميم الهندسي والصناعي والتي تعتمد على حساب المعادلات التفاضلية التي تصف النظم تحت التصميم.
ميكانيكا هاملتون.



الكمية http://upload.wikimedia.org/math/e/4/6/e46c8d4d2aa852475f69a05d2346811d.png http://upload.wikimedia.org/math/f/5/c/f5cf4d6778020a3f386fdd5a7444ed7f.png http://upload.wikimedia.org/math/8/a/9/8a9087b3eb518009516e775b6c2cb505.png أعداد طبيعية (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A3%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D8%AF_%D8%B7%D8%A8%D9%8A% D8%B9%D9%8A%D8%A9) أعداد صحيحة (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A3%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D8%AF_%D8%B5%D8%AD%D9%8A% D8%AD%D8%A9) أعداد كسرية (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A3%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D8%AF_%D9%83%D8%B3%D8%B1% D9%8A%D8%A9)
http://upload.wikimedia.org/math/5/0/7/507ddedc7298c176e4f400ac7be1f943.png http://upload.wikimedia.org/math/7/d/b/7db4613bb81728df5453caa29b8b2391.png أعداد حقيقية (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A3%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D9%82%D9%8A% D9%82%D9%8A%D8%A9) أعداد مركبة أو عقدية (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A3%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D8%AF_%D8%B9%D9%82%D8%AF% D9%8A%D8%A9_%28%D8%AA%D8%AE%D9%8A%D9%84%D9%8A%D8%A 9%29) عدد (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D8%AF%D8%AF) – عدد طبيعي (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D8%AF%D8%AF_%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%B9%D9%8A) – عدد صحيح (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D8%AF%D8%AF_%D8%B5%D8%AD%D9%8A%D8%AD) – عدد كسري (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D8%AF%D8%AF_%D9%83%D8%B3%D8%B1%D9%8A) – عدد حقيقي (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D8%AF%D8%AF_%D8%AD%D9%82%D9%8A%D9%82%D9%8A) – عدد عقدي (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D8%AF%D8%AF_%D8%B9%D9%82%D8%AF%D9%8A) – عدد فوق عقدي (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D8%AF%D8%AF_%D9%81%D9%88%D9%82_%D8%B9%D9%82 %D8%AF%D9%8A) – كواتيرنيون (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%83%D9%88%D8%A7%D8%AA%D9%8A%D8%B1%D9%86%D9%8A%D 9%88%D9%86) – اوكتونيون (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%88%D9%83%D8%AA%D9%88%D9%86%D9%8A%D9%88%D 9%86) – سيدينيون (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%8A%D9%88%D9%86) – عدد فوق حقيقي (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D8%AF%D8%AF_%D9%81%D9%88%D9%82_%D8%AD%D9%82 %D9%8A%D9%82%D9%8A) – عدد حقيقي فائق (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D8%AF%D8%AF_%D8%AD%D9%82%D9%8A%D9%82%D9%8A_ %D9%81%D8%A7%D8%A6%D9%82) – عدد ترتيبي (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D8%AF%D8%AF_%D8%AA%D8%B1%D8%AA%D9%8A%D8%A8% D9%8A) – عدد كمي (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D8%AF%D8%AF_%D9%83%D9%85%D9%8A) – التغير

http://upload.wikimedia.org/math/9/3/e/93e0d922f2da27c9bb5f3d278714f004.png http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/Integral_as_region_under_curve.png/96px-Integral_as_region_under_curve.png (http://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%85%D9%84%D9%81:Integral_as_reg ion_under_curve.png&filetimestamp=20140902072950) http://bits.wikimedia.org/skins-1.5/common/images/magnify-clip.png (http://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%85%D9%84%D9%81:Integral_as_reg ion_under_curve.png&filetimestamp=20140902072950)



حساب (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8) تكامل (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D9%83%D8%A7%D9%85%D9%84)
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/Vectorfield_jaredwf.png/96px-Vectorfield_jaredwf.png (http://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%85%D9%84%D9%81:Vectorfield_jar edwf.png&filetimestamp=20140523193304) http://bits.wikimedia.org/skins-1.5/common/images/magnify-clip.png (http://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%85%D9%84%D9%81:Vectorfield_jar edwf.png&filetimestamp=20140523193304)



تكامل شعاعي (http://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%AA%D9%83%D8%A7%D9%85%D9%84_%D8 %B4%D8%B9%D8%A7%D8%B9%D9%8A&action=edit&redlink=1)
http://upload.wikimedia.org/math/3/1/4/314cb57273fc00271afdded3f6b1386b.png http://upload.wikimedia.org/math/c/1/3/c13ef696a890af5f4d8c97f50f7d4809.png تحليل رياضي (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%AD%D9%84%D9%8A%D9%84_%D8%B1%D9%8A%D8%A7% D8%B6%D9%8A) معادلات تفاضلية (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%AF%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D8%AA% D9%81%D8%A7%D8%B6%D9%84%D9%8A%D8%A9) http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/Limitcycle.jpg/96px-Limitcycle.jpg (http://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%85%D9%84%D9%81:Limitcycle.jpg&filetimestamp=20140501095355) http://bits.wikimedia.org/skins-1.5/common/images/magnify-clip.png (http://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%85%D9%84%D9%81:Limitcycle.jpg&filetimestamp=20140501095355)



http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/25/LorenzAttractor.png/96px-LorenzAttractor.png (http://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%85%D9%84%D9%81:LorenzAttractor .png&filetimestamp=20140501095532) http://bits.wikimedia.org/skins-1.5/common/images/magnify-clip.png (http://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%85%D9%84%D9%81:LorenzAttractor .png&filetimestamp=20140501095532)



جمل متحركة (ديناميكية) (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%84_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%B1%D9%83% D8%A9_%28%D8%AF%D9%8A%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%8A%D9%8 3%D9%8A%D8%A9%29) نظرية الشواش (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B4% D9%88%D8%A7%D8%B4) الحساب (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8) – علم الحسبان (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%D8%A8% D8%A7%D9%86) – الحسبان الشعاعي (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7% D9%84%D8%B4%D8%B9%D8%A7%D8%B9%D9%8A) – التحليل الرياضي (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%AD%D9%84%D9%8A%D9%84_%D8%A7% D9%84%D8%B1%D9%8A%D8%A7%D8%B6%D9%8A) – معادلات تفاضلية (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%AF%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D8%AA% D9%81%D8%A7%D8%B6%D9%84%D9%8A%D8%A9) – جمل متحركة (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%84_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%B1%D9%83% D8%A9) – نظرية
(http://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B4% D9%88%D8%A7%D8%B4) البنية (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D9%86%D9%8A%D8%A9_%D8%B1%D9%8A%D8%A7%D8%B6% D9%8A%D8%A9)

جبر تجريدي (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D8%A8%D8%B1_%D8%AA%D8%AC%D8%B1%D9%8A%D8%AF% D9%8A) – نظرية الأعداد (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A3% D8%B9%D8%AF%D8%A7%D8%AF) – هندسة جبرية (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%D8%A9_%D8%AC%D8%A8%D8%B1% D9%8A%D8%A9) – نظرية المجموعات (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85% D8%AC%D9%85%D9%88%D8%B9%D8%A7%D8%AA) – مونويد (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%88%D9%86%D9%88%D9%8A%D8%AF) – التحليل الرياضي (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%AD%D9%84%D9%8A%D9%84_%D8%B1%D9%8A%D8%A7% D8%B6%D9%8A) – الطوبولوجيا (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B7%D9%88%D8%A8%D9%88%D9%84%D9%88%D8%AC%D9%8A%D 8%A7) – الجبر الخطي (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D8%A8%D8%B1_%D8%AE%D8%B7%D9%8A) – نظرية المخططات (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85% D8%AE%D8%B7%D8%B7%D8%A7%D8%AA) – الجبر الشامل (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D8%A8%D8%B1_%D8%B4%D8%A7%D9%85%D9%84) – نظرية الزمر (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B2% D9%85%D8%B1) – نظرية الترتيب (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AA% D8%B1%D8%AA%D9%8A%D8%A8) – نظرية القياس (http://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%86%D8%B8%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D8 %A7%D9%84%D9%82%D9%8A%D8%A7%D8%B3&action=edit&redlink=1) العلاقات الفراغية

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Torus.jpg/128px-Torus.jpg (http://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%85%D9%84%D9%81:Torus.jpg&filetimestamp=20140703080518) http://bits.wikimedia.org/skins-1.5/common/images/magnify-clip.png (http://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%85%D9%84%D9%81:Torus.jpg&filetimestamp=20140703080518)



http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d2/Pythagorean.svg/128px-Pythagorean.svg.png (http://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%85%D9%84%D9%81:Pythagorean.svg&filetimestamp=20141113104036) http://bits.wikimedia.org/skins-1.5/common/images/magnify-clip.png (http://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%85%D9%84%D9%81:Pythagorean.svg&filetimestamp=20141113104036)



طوبولوجيا (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B7%D9%88%D8%A8%D9%88%D9%84%D9%88%D8%AC%D9%8A%D 8%A7) هندسة رياضية (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%D8%A9_%D8%B1%D9%8A%D8%A7% D8%B6%D9%8A%D8%A9)
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Osculating_circle.svg/128px-Osculating_circle.svg.png (http://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%85%D9%84%D9%81:Osculating_circ le.svg&filetimestamp=20141119225125) http://bits.wikimedia.org/skins-1.5/common/images/magnify-clip.png (http://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%85%D9%84%D9%81:Osculating_circ le.svg&filetimestamp=20141119225125)



http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b6/Taylorsine.svg/128px-Taylorsine.svg.png (http://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%85%D9%84%D9%81:Taylorsine.svg&filetimestamp=20140531112454) هندسة تفاضلية (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%D8%A9_%D8%AA%D9%81%D8%A7% D8%B6%D9%84%D9%8A%D8%A9) علم المثلثات (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AB%D9%84% D8%AB%D8%A7%D8%AA) http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b6/Fraktal.jpg/128px-Fraktal.jpg (http://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%85%D9%84%D9%81:Fraktal.jpg&filetimestamp=20140419005922) http://bits.wikimedia.org/skins-1.5/common/images/magnify-clip.png (http://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%85%D9%84%D9%81:Fraktal.jpg&filetimestamp=20140419005922)




(http://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%D8%A9_%D9%83%D8%B3%D9%8A% D8%B1%D9%8A%D8%A9) المادة الرياضيات المتقطعة

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Venn_A_intersect_B.svg/60px-Venn_A_intersect_B.svg.png (http://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%85%D9%84%D9%81:Venn_A_intersec t_B.svg&filetimestamp=20141127205040)
نظرية المجموعات المبسطة (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85% D8%AC%D9%85%D9%88%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D 9%85%D8%A8%D8%B3%D8%B7%D8%A9) نظرية الحوسبة (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AD% D9%88%D8%B3%D8%A8%D8%A9) http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2b/Caesar3.svg/60px-Caesar3.svg.png (http://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%85%D9%84%D9%81:Caesar3.svg&filetimestamp=20141227194048) http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/6n-graf.png/60px-6n-graf.png (http://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%85%D9%84%D9%81:6n-graf.png&filetimestamp=20140827101108) مادة الرياضيات تطبيقية

الميكانيك (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%8A%D9%83%D8%A7%D9%86%D9%8A%D 9%83) – تحليل عددي (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%AD%D9%84%D9%8A%D9%84_%D8%B9%D8%AF%D8%AF% D9%8A) – استمثال رياضي (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%85%D8%AB%D8%A7%D9%84_%D8%B1% D9%8A%D8%A7%D8%B6%D9%8A) – احتمال (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%AD%D8%AA%D9%85%D8%A7%D9%84) – إحصاء (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A5%D8%AD%D8%B5%D8%A7%D8%A1) – مادة الرياضيات اقتصادية (http://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%B1%D9%8A%D8%A7%D8%B6%D9%8A%D8% A7%D8%AA_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%8 A%D8%A9&action=edit&redlink=1) – نظرية الألعاب (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A3% D9%84%D8%B9%D8%A7%D8%A8) – البيولوجيا الرياضية (http://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%8A%D9%88%D9% 84%D9%88%D8%AC%D9%8A%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B1%D9%8 A%D8%A7%D8%B6%D9%8A%D8%A9&action=edit&redlink=1) – علم التعمية (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B9%D9%85% D9%8A%D8%A9) – نظرية المعلومات (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85% D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85%D8%A7%D8%AA) – ميكانيك السوائل (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%8A%D9%83%D8%A7%D9%86%D9%8A%D9%83_%D8%A7% D9%84%D8%B3%D9%88%D8%A7%D8%A6%D9%84) المبرهنات والحدسيات الهامة

مبرهنة فيثاغورث (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%A8%D8%B1%D9%87%D9%86%D8%A9_%D9%81%D9%8A% D8%AB%D8%A7%D8%BA%D9%88%D8%B1%D8%AB) – مبرهنة طاليس (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%A8%D8%B1%D9%87%D9%86%D8%A9_%D8%B7%D8%A7% D9%84%D9%8A%D8%B3) –مبرهنة الكاشي (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%A8%D8%B1%D9%87%D9%86%D8%A9_%D8%A7%D9%84% D9%83%D8%A7%D8%B4%D9%8A) –مبرهنة فيرما الأخيرة (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%A8%D8%B1%D9%87%D9%86%D8%A9_%D9%81%D9%8A% D8%B1%D9%85%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AE%D9%8A%D 8%B1%D8%A9) – حدسية غولدباخ (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AD%D8%AF%D8%B3%D9%8A%D8%A9_%D8%BA%D9%88%D9%84% D8%AF%D8%A8%D8%A7%D8%AE) – حدسية التوأمين الأولية (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AD%D8%AF%D8%B3%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AA% D9%88%D8%A3%D9%85%D9%8A%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D 9%88%D9%84%D9%8A%D8%A9) – مبرهنة عدم الاكتمال لغودل (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%A8%D8%B1%D9%87%D9%86%D8%A9_%D8%B9%D8%AF% D9%85_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%83%D8%AA%D9%85%D8%A7%D 9%84_%D9%84%D8%BA%D9%88%D8%AF%D9%84) – حدسية بوانكاريه (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AD%D8%AF%D8%B3%D9%8A%D8%A9_%D8%A8%D9%88%D8%A7% D9%86%D9%83%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D9%87) – قطر كانتور (http://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%82%D8%B7%D8%B1_%D9%83%D8%A7%D9 %86%D8%AA%D9%88%D8%B1&action=edit&redlink=1) – مبرهنة الألوان الأربعة (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%A8%D8%B1%D9%87%D9%86%D8%A9_%D8%A7%D9%84% D8%A3%D9%84%D9%88%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D 8%B1%D8%A8%D8%B9%D8%A9) – قضية زورن المساعدة (http://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%82%D8%B6%D9%8A%D8%A9_%D8%B2%D9 %88%D8%B1%D9%86_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8% B9%D8%AF%D8%A9&action=edit&redlink=1) – هوية اويلر (http://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%87%D9%88%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9 %88%D9%8A%D9%84%D8%B1&action=edit&redlink=1) – أطروحة تشرش-تورينغ (http://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A3%D8%B7%D8%B1%D9%88%D8%AD%D8% A9_%D8%AA%D8%B4%D8%B1%D8%B4-%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%8A%D9%86%D8%BA&action=edit&redlink=1) فرض رائعية ريمان (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%B6%D9%8A%D8%A9_%D8%B1%D9%8A%D9%85% D8%A7%D9%86) – فرض رائعية الاستمرارية (http://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%81%D8%B1%D8%B6%D9%8A%D8%A9_%D8 %A7%D9%84%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%B 1%D9%8A%D8%A9&action=edit&redlink=1) – P=NP (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AA% D8%B9%D9%82%D9%8A%D8%AF) – مبرهنة الحد المركزية (http://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%85%D8%A8%D8%B1%D9%87%D9%86%D8% A9_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8% B1%D9%83%D8%B2%D9%8A%D8%A9&action=edit&redlink=1) – المبرهنة الأساسية في التكامل (http://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A8%D8%B1%D9% 87%D9%86%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B3%D8%A7%D8%B 3%D9%8A%D8%A9_%D9%81%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%8 3%D8%A7%D9%85%D9%84&action=edit&redlink=1) – المبرهنة الأساسية في الجبر (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A8%D8%B1%D9%87%D9%86%D8%A9_% D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B3%D8%A7%D8%B3%D9%8A%D8%A9_%D 9%81%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%A8%D8%B1) – المبرهنة الأساسية في الحساب (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A8%D8%B1%D9%87%D9%86%D8%A9_% D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B3%D8%A7%D8%B3%D9%8A%D8%A9_%D 9%81%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8) – المبرهنة الأساسية في الهندسة الإسقاطية (http://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A8%D8%B1%D9% 87%D9%86%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B3%D8%A7%D8%B 3%D9%8A%D8%A9_%D9%81%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D9%87%D9%8 6%D8%AF%D8%B3%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B3%D9%82 %D8%A7%D8%B7%D9%8A%D8%A9&action=edit&redlink=1) – مبرهنات تصنيف السطوح (http://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%85%D8%A8%D8%B1%D9%87%D9%86%D8% A7%D8%AA_%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81_%D8%A7%D9% 84%D8%B3%D8%B7%D9%88%D8%AD&action=edit&redlink=1) – مبرهنة غاوس-بونيت (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%A8%D8%B1%D9%87%D9%86%D8%A9_%D8%BA%D8%A7% D9%88%D8%B3-%D8%A8%D9%88%D9%86%D9%8A%D8%AA) بعض أعلام المادة الرياضيات

من أهم مطورى المادة الرياضيات القديمة والحديثة :


إقليدس (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A5%D9%82%D9%84%D9%8A%D8%AF%D8%B3)
ارخميدس (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AE%D9%85%D9%8A%D8%AF%D8%B3)
فيثاغورس (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D9%8A%D8%AB%D8%A7%D8%BA%D9%88%D8%B1%D8%B3)
طاليس (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B7%D8%A7%D9%84%D9%8A%D8%B3)
الخوارزمي (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D9%85%D 9%8A)
إسحاق نيوتن (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A5%D8%B3%D8%AD%D8%A7%D9%82_%D9%86%D9%8A%D9%88% D8%AA%D9%86)
غوتفريد لايبنتز (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%BA%D9%88%D8%AA%D9%81%D8%B1%D9%8A%D8%AF_%D9%84% D8%A7%D9%8A%D8%A8%D9%86%D8%AA%D8%B2)
لابلاس (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%84%D8%A7%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%B3)
بليز باسكال (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D9%84%D9%8A%D8%B2_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D9%83% D8%A7%D9%84)
هنري بوانكاريه (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%87%D9%86%D8%B1%D9%8A_%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%86% D9%83%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D9%87)
جاوس (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%88%D8%B3)
ديفيد هيلبرت (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D9%8A%D9%81%D9%8A%D8%AF_%D9%87%D9%8A%D9%84% D8%A8%D8%B1%D8%AA)
ستيفن باناخ (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D8%AA%D9%8A%D9%81%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D9%86% D8%A7%D8%AE)
ابن الهيثم (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D9%84%D9%87%D9%8A%D8%AB% D9%85)
مايكل عطية (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%8A%D9%83%D9%84_%D8%B9%D8%B7%D9%8A% D8%A9)
ليونارد أويلر (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%84%D9%8A%D9%88%D9%86%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A3% D9%88%D9%8A%D9%84%D8%B1)
كورت غودل (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%83%D9%88%D8%B1%D8%AA_%D8%BA%D9%88%D8%AF%D9%84)
جون فون نيومان (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D9%88%D9%86_%D9%81%D9%88%D9%86_%D9%86%D9%8A %D9%88%D9%85%D8%A7%D9%86)
برنارد ريمان (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%B1%D9%8A% D9%85%D8%A7%D9%86)
رينيه ديكارت (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D9%8A%D9%86%D9%8A%D9%87_%D8%AF%D9%8A%D9%83% D8%A7%D8%B1%D8%AA)
جورج كانتور (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D9%88%D8%B1%D8%AC_%D9%83%D8%A7%D9%86%D8%AA% D9%88%D8%B1)
جورج بول (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D9%88%D8%B1%D8%AC_%D8%A8%D9%88%D9%84)
عمر الخيام (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D9%85%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AE%D9%8A%D8%A7% D9%85)
إيمي نويثر (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A5%D9%8A%D9%85%D9%8A_%D9%86%D9%88%D9%8A%D8%AB% D8%B1)





https://fbcdn-sphotos-d-a.akamaihd.net/hphotos-ak-ash4/482113_236967293114455_1193518507_n.png (http://www.dzbatna.com)
©المشاركات المنشورة تعبر عن وجهة نظر صاحبها فقط، ولا تُعبّر بأي شكل من الأشكال عن وجهة نظر إدارة المنتدى (http://www.dzbatna.com)©

استعمل مربع البحث في الاسفل لمزيد من المواضيع


سريع للبحث عن مواضيع في المنتدى