المساعد الشخصي الرقمي

مشاهدة النسخة كاملة : درس في الاشتقاق دخووول بليز



loulou ange
11-04-2013, بتوقيت غرينيتش 07:34 AM
العدد المُشتَقّ في نقطة، على رسم بياني لدالة (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D8%B3%D9%85_%D8%A8%D9%8A%D8%A7%D9%86%D9%8A_ %D9%84%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%A9) ذات متغيرات وقيم حقيقية، هو معامل المماس (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%85%D8%A7%D8%B3) الموجِّهُ (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%85%D9%84_%D9%85%D9%88%D8%AC% D9%87). يعبر التفاضل (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D9%81%D8%A7%D8%B6%D9%84) عن المعدل الذي تتغير به قيمة y نتيجة تغير قيمة x توجد بينهما علاقة رياضية أو دالة رياضية (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%A9_%D8%B1%D9%8A%D8%A7%D8%B6% D9%8A%D8%A9). وتعرف الدالة المشتقة بأنها ميل المماس لمنحنى {f(x عند أي نقطة بشرط وجود هذه المشتقة أو هي السرعة اللحظية أو معدل التغيير اللحظي للدالة. نستخدم الرمز Δ للدلالة على التغير في الكمية. ويكون معدل التغير هو نهاية نسبة تغير y إلى نسبة تغير x :
http://upload.wikimedia.org/math/2/a/4/2a433e72a7faef084c0b11e1ce72d4ea.png
عندما Δx تقارب 0.
يمكن أن نكتب مشتق y بالنسبة ل x : (ترميز لايبنز)
http://upload.wikimedia.org/math/e/f/a/efaf9f3a22dad4658696b0ea9c0c7139.png
التعبير الدقيق عن مفهوم الاشتقاق يكون باستخدام مقادير لا متناهية في الصغر:
http://upload.wikimedia.org/math/7/9/3/79326553f165d842ee09907269f04499.png
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Tangent_to_a_curve.svg/200px-Tangent_to_a_curve.svg.png (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:Tangent_to_a_curve.svg) http://bits.wikimedia.org/skins-1.17/common/images/magnify-clip.png (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:Tangent_to_a_curve.svg)
المنحنى معبر بالأحمر، ومستقيم الظل معبر بالأسود، ونقطة تماس المنحنى مع المستقيم، يسمى بالعدد المشتق (http://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%AF%D8%AF_%D8 %A7%D9%84%D9%85%D8%B4%D8%AA%D9%82&action=edit&redlink=1)






رمز الاشتقاق

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Graph_of_sliding_derivative_line.gif/220px-Graph_of_sliding_derivative_line.gif (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:Graph_of_sliding_derivative_lin e.gif) http://bits.wikimedia.org/skins-1.17/common/images/magnify-clip.png (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:Graph_of_sliding_derivative_lin e.gif)



يمكن التعبير عن المشتق بعدة صيغ، منها ما يلي :


صيغة جوزيف لويس لاغرانج (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D9%88%D8%B2%D9%8A%D9%81_%D9%84%D9%88%D9%8A% D8%B3_%D9%84%D8%A7%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%AC) :

http://upload.wikimedia.org/math/7/4/0/7406a661c2cbd01e69cceb3e471ef714.png

صيغة غوتفريد لايبنتز (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%BA%D9%88%D8%AA%D9%81%D8%B1%D9%8A%D8%AF_%D9%84% D8%A7%D9%8A%D8%A8%D9%86%D8%AA%D8%B2) :

http://upload.wikimedia.org/math/a/5/6/a5645e20c10e4f9c8bac0aa1073905e8.png ،والتي تكافئ الصيغة http://upload.wikimedia.org/math/7/8/a/78a2ab6e8c03336d73d4513a76ecd41b.png

صيغة إسحاق نيوتن (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A5%D8%B3%D8%AD%D8%A7%D9%82_%D9%86%D9%8A%D9%88% D8%AA%D9%86) :

http://upload.wikimedia.org/math/9/4/4/944e71bfb569d2f62dcd85f631e69963.png ،تستعمل خاصة في المادة العلوم الفيزيائية و التكنولوجية (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D9%8A%D8%B2%D9%8A%D8%A7%D8%A1).

صيغة ليونهارد أويلر (http://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%84%D9%8A%D9%88%D9%86%D9%87%D8%A7%D8%B1%D8%AF_% D8%A3%D9%88%D9%8A%D9%84%D8%B1) :

http://upload.wikimedia.org/math/2/e/4/2e409b10c670a77faa1d180963f20023.png الاشتقاق الثابت

في التحليل الرياضي، مشتق ثابت أو تابع ثابت هو الصفر. التابع الثابت هو تابع لا يعتمد على أي متغير مستقل مثل :
f(x) = 7
مشتقات بعض الدوال المعروفة

الدالة
http://upload.wikimedia.org/math/7/3/4/734d00c0f32d0e4ca607b70d00c521c3.png المشتقة
http://upload.wikimedia.org/math/6/f/c/6fc5d5c59c398ac65ff6a10b2283372d.png شرط الاشتقاق http://upload.wikimedia.org/math/1/2/d/12de7673992b1735e29cdd211851fa05.png http://upload.wikimedia.org/math/c/9/1/c91e0bf9407d0ed6e082549800051e63.png http://upload.wikimedia.org/math/9/0/1/901578f2603eb52797a6287088871bed.png http://upload.wikimedia.org/math/d/4/2/d426b3a8e0a9ef35fbc6fa3dcce8e7e7.png http://upload.wikimedia.org/math/1/2/d/12de7673992b1735e29cdd211851fa05.png http://upload.wikimedia.org/math/9/0/1/901578f2603eb52797a6287088871bed.png http://upload.wikimedia.org/math/6/d/9/6d9d66bedf87c1ec00b6414cdf210d9f.png http://upload.wikimedia.org/math/a/3/4/a340241336727e309bfc49cbceca1da0.png http://upload.wikimedia.org/math/6/7/a/67ae601944111c0f6737fe5713f5c9ef.png http://upload.wikimedia.org/math/e/9/c/e9c7c3c2cdef5c8dd2cac3e1abae448a.png http://upload.wikimedia.org/math/1/d/1/1d1055e83823caf49677da9d28b4d6d8.png http://upload.wikimedia.org/math/9/7/b/97b3a3a034f3edd1da0fa87d8b5786e7.png
http://upload.wikimedia.org/math/b/c/1/bc111a5ae7d2b1b02b0f9e07679b6f2a.png http://upload.wikimedia.org/math/2/d/7/2d7d064170d6523db4904146a19052e9.png http://upload.wikimedia.org/math/f/2/d/f2d7f7b56f9baace5f710f8a791b5e69.png http://upload.wikimedia.org/math/b/c/1/bc111a5ae7d2b1b02b0f9e07679b6f2a.png http://upload.wikimedia.org/math/2/d/7/2d7d064170d6523db4904146a19052e9.png http://upload.wikimedia.org/math/f/1/e/f1ef160d6d0f26809925c595b8e98e40.png http://upload.wikimedia.org/math/2/6/7/267af1aca45a347c05b353e7ee414a32.png http://upload.wikimedia.org/math/2/f/b/2fb0574926ada5451f37a88c734199d6.png http://upload.wikimedia.org/math/0/c/f/0cf38772b96824da4e91f04fe932755b.png http://upload.wikimedia.org/math/c/6/d/c6dd9f5b00f150d4d866d91d41e5a65a.png http://upload.wikimedia.org/math/4/2/9/4299b1981ff79ab0c3890c74569efba2.png http://upload.wikimedia.org/math/9/0/1/901578f2603eb52797a6287088871bed.png http://upload.wikimedia.org/math/4/f/0/4f0710c54b299824e3e53e65de4ebcf4.png http://upload.wikimedia.org/math/c/6/d/c6dd9f5b00f150d4d866d91d41e5a65a.png http://upload.wikimedia.org/math/9/0/1/901578f2603eb52797a6287088871bed.png http://upload.wikimedia.org/math/8/7/e/87e8c8345e31ce4de0089dab283ae7bc.png http://upload.wikimedia.org/math/4/6/3/463cbd443f618a54e2824b2152ea3111.png أو http://upload.wikimedia.org/math/1/2/3/1230e2cf6dcd5bc158873fa747fe52e9.png http://upload.wikimedia.org/math/c/6/8/c6871015b40981fc49e02cd210e5014f.png, http://upload.wikimedia.org/math/4/1/2/412645202febc5a49f26787038626dff.png http://upload.wikimedia.org/math/4/4/0/4409113b2bd0e23552f876063fdd0e4c.png http://upload.wikimedia.org/math/e/c/b/ecbc2df04ef8491da4ebe70d085842d8.png http://upload.wikimedia.org/math/6/1/8/618c5b98f1ff1bce923311b14996c5c8.png http://upload.wikimedia.org/math/3/a/6/3a6529d15b8c0f62926b17cbed1b0208.png http://upload.wikimedia.org/math/d/b/2/db217ae3207816f4929badd5ee5ddbd3.png http://upload.wikimedia.org/math/6/1/8/618c5b98f1ff1bce923311b14996c5c8.png http://upload.wikimedia.org/math/c/0/b/c0b62cd4cebb359077b12184daecdbfd.png http://upload.wikimedia.org/math/6/c/6/6c6ebd4913c9bf018dd4dec861bf8551.png http://upload.wikimedia.org/math/9/0/1/901578f2603eb52797a6287088871bed.png http://upload.wikimedia.org/math/0/8/3/0832ae57fd0174c5d778e1cbf347bf4a.png http://upload.wikimedia.org/math/b/d/5/bd5b8b99c9e73342d7d114afc4f2fe6d.png http://upload.wikimedia.org/math/2/c/4/2c40ac693847f81ee68343311b66a348.png http://upload.wikimedia.org/math/d/5/c/d5c1d33f07f7b30516f7a08c46a1c8da.png http://upload.wikimedia.org/math/6/d/9/6d9d66bedf87c1ec00b6414cdf210d9f.png http://upload.wikimedia.org/math/6/7/a/67ae601944111c0f6737fe5713f5c9ef.png http://upload.wikimedia.org/math/4/a/5/4a5a96a8fa5bbd9985a859e655a6d11d.png http://upload.wikimedia.org/math/4/a/5/4a5a96a8fa5bbd9985a859e655a6d11d.png http://upload.wikimedia.org/math/9/0/1/901578f2603eb52797a6287088871bed.png1

لنعتبر f(x) = 5:

http://upload.wikimedia.org/math/b/0/5/b0562c4b6d158346a23b5bfad21d9d78.png
مثال 2

لنعتبر f(x) = 2x − 3:

http://upload.wikimedia.org/math/8/6/b/86b253a5bb62b875de94d0ffb1d648bc.png
http://upload.wikimedia.org/math/4/4/2/4424b40b2f0a7a68752e2b85d94431cc.png
http://upload.wikimedia.org/math/f/8/d/f8df8116efd356e8867ad98b1a1f841e.png
http://upload.wikimedia.org/math/1/e/b/1ebc3d924d840742aab597d9cb1296bb.png
http://upload.wikimedia.org/math/5/e/2/5e2ded9db27f38e17ca4cee5cf50991f.png

مثال 3

لنعتبر http://upload.wikimedia.org/math/1/0/c/10c43910fcd6b2219336214f693a71c5.png :

http://upload.wikimedia.org/math/b/2/b/b2bf76697fa80b174e04943d1777bcf6.png
http://upload.wikimedia.org/math/9/d/f/9df0053089e3764efc0fd77731650bac.png
http://upload.wikimedia.org/math/a/4/7/a47412cebe34b4d6244d43ebbfaeb861.png
http://upload.wikimedia.org/math/0/3/3/033d2c225fc1fdb7da557cdcd996d68a.png
http://upload.wikimedia.org/math/9/5/f/95f538c83da4a1008f918678948dd0d0.png
http://upload.wikimedia.org/math/b/9/4/b946c7fd65801ae13c91164677f5c0ef.png
مثال 4

http://upload.wikimedia.org/math/b/2/b/b2bf76697fa80b174e04943d1777bcf6.png http://upload.wikimedia.org/math/9/d/f/9df0053089e3764efc0fd77731650bac.png
http://upload.wikimedia.org/math/e/e/5/ee5798b363fda18b59241b265be9a45f.png
http://upload.wikimedia.org/math/8/0/6/806e3e2630593033b3fbe92f15f70512.png
http://upload.wikimedia.org/math/f/b/9/fb981e4d7c826c7b2a167078a63f0d77.png
http://upload.wikimedia.org/math/c/8/e/c8e182489fe47545470381f47f3787d7.png
http://upload.wikimedia.org/math/9/4/9/949f2b7149ea6ce1ebf1951cccb55371.png مثال 5

http://upload.wikimedia.org/math/b/f/8/bf8672798ff24f4d8a9e1c7bc41a04f0.png http://upload.wikimedia.org/math/0/8/7/087010d39a088cacffd9aedd8bae70a0.png
http://upload.wikimedia.org/math/d/3/2/d323a8765d6f2daf75e324f3189a8bff.png
http://upload.wikimedia.org/math/b/c/2/bc25b15d770b20e6a847e3a3956c9c20.png
http://upload.wikimedia.org/math/0/0/3/0033200dfa6e9aa7a4a508034e1a63db.png
http://upload.wikimedia.org/math/5/0/5/505ea5f271c3a6b03304fcaa10b38e74.png
http://upload.wikimedia.org/math/b/8/0/b802927bd9a5a0ef70c1ebee1cf361cf.png
http://upload.wikimedia.org/math/d/b/a/dbadc12e88aaf958558177d5c8766cc5.png
http://upload.wikimedia.org/math/7/4/a/74adaa4f75db5637402c8b940e579649.png
http://upload.wikimedia.org/math/a/b/d/abd5d6f1efbf2087a7dbc8539601d9ed.png
http://upload.wikimedia.org/math/e/1/b/e1bf069990ae4b2905659e7eb8eea9db.png



https://fbcdn-sphotos-d-a.akamaihd.net/hphotos-ak-ash4/482113_236967293114455_1193518507_n.png (http://www.dzbatna.com)
©المشاركات المنشورة تعبر عن وجهة نظر صاحبها فقط، ولا تُعبّر بأي شكل من الأشكال عن وجهة نظر إدارة المنتدى (http://www.dzbatna.com)©

استعمل مربع البحث في الاسفل لمزيد من المواضيع


سريع للبحث عن مواضيع في المنتدى